Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Grimìo-de-Lisa
Grimmia lisae
Grimmiaceae
Nom en français : Grimmie de Lisa.
Descripcioun :Aquesto mousso fai partido dóu group di Grimmia trichophylla que se recounèisson à si long péu ialin que s'alargisson pau d'à cha pau sus la fueio. En mai d'acò trachisson en tepiero sus li roco e fan pas de couissin coume Grimmia pulvinata. Es uno mousso diouïco que fai raramen d'espouroufite. Dins aquest group sèmblo la souleto à veni tambèn sus li roco basico (cauquié).
Usanço :Se destrìo, dificilamen, de Grimmia trichophylla e de si cousino bonodi la formo de si celulo basalo, dóu mitan e d'aut de la fueio. Apoundèn que li fueio soun proun sarrado un cop seco, i'a dos estrato de celulo en aut (fueio). La costo coupado mostro uno filo d'estereïdo au mitan.
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Grimmia
Famiho : Grimmiaceae
Ordre : Grimmiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,3 à 0,5 cm
Ø (o loungour) flour : Dènt estrecho
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : ? à ? m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Grimmia lisae De Not., 1837
(= Grimmia trichophylla subsp. lisae (De Not.) Boulay, 1884 )